Rzeźba Terenu i gleby
Krajobraz Strzegomia i okolic zdominowany jest przede wszystkim z jednej strony przez olbrzymie czynne wyrobiska kamieniołomów, usytuowane na zachód od miasta, z drugiej zaś przez kilka nieczynnych wyrobisk wypełnionych wodą i porośniętych roślinnością, stanowiących wręcz unikalną atrakcję turystyczną. Malownicze widoki roztaczające się w słoneczne dni ze szczytów Wzgórz Strzegomskich są bardzo rozległe. Sięgają bowiem Karkonoszy, Gór Sowich, masywu Ślęży, pozwalają podziwiać piękno nieco bliżej położonych Wzgórz Wałbrzyskich,
Bolkowskich, Kaczawskich. Należy zatem zachęcać miłośników przyrody i pieszych wypraw do wędrówek po Wzgórzach Strzegomskich. Sama Góra Krzyżowa jest ciekawym obiektem przyrodniczym, bogatym w rzadko spotykane okazy roślin powulkanicznych.
Kształtowanie się rzeźby powierzchni Przedgórza Sudeckiego, na którym położona jest Gmina Strzegom, jak i samych Sudetów sięgnęło przełomu dolnego i górnego karbonu, okresu węglowego ery paleozoicznej. W tym czasie nastąpiły ogromne intruzje magmy, dzięki którym pojawiły się łupliwe granity, m.in. Karkonoszy, Ślęży, Strzelina i Strzegomia. Oprócz granitów i bazaltów charakterystyczne skały tego terenu to kwarc, glinka porcelanowa — kaolin oraz zbliżony do granitu sjenit. Potężne ruchy skorupy ziemskiej w rejonie sudeckim spowodowały także gromadzenie się ogromnych zwałów gruzu skalnego nanoszonego przez górskie rzeki, który z kolei przytłaczał pierwotną roślinność i lasy. Dało to początek największemu bogactwu ziemi wałbrzyskiej — węglowemu zagłębiu.
Wzgórza Strzegomskie zbudowane są ze skał krystalicznych i metamorficznych oraz młodopaleozoicznej intruzji granitowej. Największe powierzchnie, zwłaszcza w północnej części gminy stanowią granity strzegomskie, wciskające się między utwory starsze - gnejsy, zmetamorfizowane łupki ilaste, zielone łupki i
fyllity.
Obniżenie Podsudeckie wypełnione jest osadami trzeciorzędowymi i plejstoceńskimi stadiału Odry. Osady trzeciorzędowe to przeważnie iły i piaski, natomiast czwartorzędowe to mady i piaski rzeczne, piaski i żwiry glin zwałowych oraz lessy.
Większą część powierzchni gminy Strzegom zajmują utwory czwartorzędowe występujące w południowej i wschodniej części obszaru. Pochodzą one ze zlodowacenia bałtyckiego i środkowo-polskiego. Zalicza się tu piaski i żwiry moren czołowych, gliny zwałowe oraz piaski i żwiry fluwioglacjalne. W dolinach rzecznych występują osady eluwialne w postaci stożków napływowych zbudowanych ze żwirów, piasków i mułów.
Na obszarze gminy Strzegom występują złoża granitów, kruszyw naturalnych oraz surowców ilastych. Granit występuje w 24 złożach rozmieszczonych wokół Strzegomia oraz w północnej i zachodniej części gminy
(Kostrza, Goczałków, Graniczna, Rogoźnica, Wieśnica, Żółkiewka). Jego zasoby według bilansu zasobów sięgają 881 min. ton.
Kruszywo naturalne (piasek) występuje w Międzyrzeczu, Grochotowie i Rogoźnicy. Jego zasoby sięgają 3,3 min. ton. Eksploatowane złoże glin ogniotrwałych o zasobach 34,9 min. ton znajduje się w Rusku -
Jaroszowie. Na terenie Godzieszówka położone jest złoże kaolinu „Kazimierz" o zasobach 47, l min ton.
Największe znaczenie gospodarcze dla gminy ma jednak granit, którego eksploatacja zapewnia miejsca pracy zarówno przy wydobyciu jak i w przerobie.
Rolnicze możliwości zawdzięcza Strzegom erze lodowcowej. Wiejące od północy wiatry, związane z cofaniem się lodowca naniosły na krawędzie i niższe stoki Sudetów urodzajne gleby lessowe, które sięgnęły także
Zawidowa, Wlenia, Złotoryi, Jawora, Świdnicy i Strzegomia. Stąd zatem w środkowej i wschodniej części Przedgórza Sudeckiego duże obszary pokryły żyzne czarnoziemy. Właśnie w odniesieniu do Strzegomia pojawiła się we wspomnianym już przekazie Kacpra Schwenckfelda informacja, iż miasto to położone jest na żyznym terenie
(urbs locofertili sita). Chociaż warstwa lessów jest tu cienka, w użytkowaniu ziemi przeważają pola uprawne — lasów i łąk jest stosunkowo mało.
Niezwykle korzystne okazały się warunki rolnicze do uprawy pszenicy, wymagającej — jak wiadomo — dobrych i bardzo dobrych gleb, a ponadto odpowiedniego klimatu. Strzegom słynął od dawna z produkcji tego najszlachetniejszego ze zbóż, a pszenica służyła m.in. do warzenia znakomitego białego piwa, które od XVI w. skutecznie konkurowało na śląskim rynku z wyrobami browarników świdnickich, a nawet wrocławskich. Strzegom znany był zresztą nie tylko z piwa, ale również z produkowanego tam sukna i płócien. Ponieważ specyfiką i wymogiem dawnego rzemiosła była bliskość surowca, stąd w zasiewach wysoki był udział lnu. O stabilności gleb strzegomskich świadczy dominująca do dzisiaj pozycja zbóż w ogólnej strukturze zasiewów (58,6%).
Klasyfikacja gruntów - GRUNTY ROLNE
Klasyfikacja gruntów - UŻYTKI ROLNE
|