Trasy turystyczne

Nazwa: SZLAK MARTYROLOGII

Przebieg: Jawor –Paszowice – Czernica – Czeska Góra – okolice Kostrzy – były obóz koncentracyjny Gross-Rosen – Gęsie Góry – okolice Żółkiewki – Góra Św. Jerzego – Krzyżowa Góra - Strzegom

Kolor szlaku: niebieski

Kolor: niebieski

Długość: ok. 22 km

OPIS szlak pieszy, nizinny, długość szlaku to 22 km (około 2 godziny marszu), trasa bogata w walory krajobrazowe, o małym natężeniu ruchu.

Szlak upamiętniający więźniów byłego obozu koncentracyjnego "Gross Rosen" rozpoczyna się w Jaworze - wiedzie przez Rynek, wzdłuż wieży strzegomskiej aż do ulicy Szpitalnej, doprowadzając do granicy miasta. Idąc wzdłuż szosy dochodzimy do Zębowic a potem przechodząc przez most na Nysie Szalonej, dochodzimy do Paszowic. Po kilkuset metrach dochodzimy do drogi Paszowice - Bolkowice, kierując się zgodnie z oznaczeniem szlaku przekraczamy most na Nysie Szalonej i wchodzimy do wsi Czernica. Dochodzimy do głównej drogi, przecinamy ją a po ok. 250 metrach skręcamy w prawo; polną drogą dochodzimy do trasy Jawor - Roztoka. Idziemy wzdłuż drogi ok. 100 m, po czym skręcamy w lewo i drogą polną dochodzimy do kamieniołomu w Gniewkowie, który jest zalany wodą i tworzy malownicze jeziorko. Znad urwiska dostrzec można panoramę okolicy. Dalej szlak biegnie przez las, aż do drogi Zimnik - Kostrza, następnie wiedzie wzdłuż małego potoku, a potem łukiem w lewo prowadzi na niewielką polanę z pozostałościami po betonowych budynkach. Obszar ten jest własnością muzeum byłego obozu koncentracyjnego Gross Rosen; należy udać się wzdłuż ogrodzenia byłego obozu kontrakcyjnego do właściwego wejścia.

Obóz Gross-Rosen powstał w sierpniu 1940 roku jako filia KL Sachsenhausen, której więźniowie przeznaczeni byli do pracy w miejscowym kamieniołomie granitu. Pierwszy transport przybył tam 2 sierpnia 1940 roku. 1 maja 1941 roku Arbeitslager Gross-Rosen uzyskał status samodzielnego obozu koncentracyjnego.

Na zdjęciu: Brama główna obozu.

Ogółem przez Gross-Rosen (obóz macierzysty i jego filie) przeszło około 125 000 więźniów. Szacunkowa liczba ofiar obozu Gross-Rosen wynosi około 40 000. Jednym z najtragiczniejszych okresów w dziejach tego obozu była jego ewakuacja. Podczas transportów (nawet kilkutygodniowych) zginęło wiele tysięcy więźniów. Od jesieni 1943 roku do lutego 1945 roku działał na terenie KL Gross-Rosen wychowawczy obóz pracy wrocławskiego gestapo (AEL), przez który przeszło 4 200 więźniów.

Po opuszczeniu terenu muzeum, szlak prowadzi dalej do szosy w kierunku Rogoźnicy. Piesi wędrowcy schodząc z asfaltu i udając się w kierunku Strzegomia mogą podziwiać piękna panoramę Rogoźnickich Wzgórz, a wśród nich Gęsie Góry i Jedlice. Przemierzając pola i łąki pomiędzy wsiami Wieśnica i Żółkiewka dochodzimy do Wilczych Skałek leżących u podnóży Góry Świętego Jerzego i Góry Krzyżowej. Strudzeni wędrówkowicze mogą odpocząć w cieniu drzew, na ławeczkach usytuowanych u podnóża obu gór. Trasa biegnie dalej obok przepompowni Strzegomskiego Zakładu WiK, ulicami: Promenada, T. Kościuszki, Św. Anny, kończąc swój bieg na al. Wojska Polskiego przy wiadukcie i byłej stacji PKP w Strzegomiu.

Na zdjęciu: Panorama Strzegomia.

Z myślą o wycieczkach rowerowych, na mapie przedstawiono kolorem fioletowym drogę wiodącą z Czernicy do Rogoźnicy i obozu Gross-Rosen. Trasa wycieczki biegnie przez miejscowości: Czernica - Gniewków - Dzierżków - Borów - Kostrza - Rogoźnica.